85 Yıldır sürdürülen Kürtler’i “Türkleştirme ve İnkâr”
projesinin başarısızlığı, bu projenin hayata geçirilmesinde
payı olanlar tarafından bir türlü itiraf konusu olmuyor. Bu
siyasi projenin nasıl hayata geçirildiğini anlatan önemli ve
yeni bir kitapla karşı karşıyayız: M. Bayrak dostumun
“Kürtler’e Vurulan Kelepçe-Şark Islahat Planı” adlı kitabı.
(Orhan Miroğlu, Taraf, 23.09.2009

Bugün hâlâ açılımlarla çözmeye çalıştığımız Kürt
sorununun kökleri Cumhuriyet’in kuruluş dönemine
uzanır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin seksen küsür yıllık
politikaları ve her zaman için askerin damgasını vurduğu
resmi yaklaşımlar sorunu çözebildi mi? Bu açıdan M.
Bayrak’ın “Şark Islahat Planı” adını taşıyan kitabı, dünü ve
bugünü gerçekten anlamak isteyenler için bir başvuru kaynağıdır.
(Hasan Cemal, Milliyet Gazetesi, 29.09.2009)

Türkiye tarihi, biraz da Kürt isyanları ve ardından gelen
baskı dönemlerinin tarihidir. İlk büyük ayaklanma,
1925’teki Şeyh Sait isyanıydı. İstiklâl harbindeki ortaklık,
ilk darbeyi orada yedi. Sert bastırıldı ve çok kan aktı.
Kürtler’de Ankara’ya, Ankara’da Kürtler’e karşı güvensizliğin
tohumlarını attı. O yıl “Savunma refleksi”yle “Şark
Islahat Planı” hazırlandı. Plan’ın özü, “Doğu’nun
Türkleştirilmesi”ydi. İşte bu sürecin tam metni için M.
Bayrak’ın “Şark Islahat Planı” konulu çalışmasına bakılmalıdır.
(Can Dündar, Milliyet Gazetesi, 12.11.2009)

M. Bayrak gibi tarihe yolculuk yapan ve gerçekleri
günyüzüne çıkaran çok az sayıda tarihçi, araştırmacı var.
Bu son derece zor ve meşakkatli bir iş. Bayrak, “Kürtler’e
Vurulan Kelepçe-Şark Islahat Planı” adlı çalışmasıyla, red
ve inkâr üzerine kurulu resmi tarihe, yalan ve uydurma
tarihe ağır bir darbe indiriyor. Gerçek tarihi belgeleriyle
gerçek boyutlarıyla gözlerimizin önüne seriyor. Geçmişin
karanlık sayfalarına ışık tutuyor. Bunu yaparken, geleceğin
nasıl olması gerektiği konusunda bize güçlü ipuçları
sunuyor.
(Cahit Mervan, Aktüel Bakış, 10.12.2009)
Araştırmacı-yazar Mehmet Bayrak’ın tarihi belgelrin
ışığında yazılmış olan kitapları sarsıcıdır. Katliamların acısı
gelir yüreğinize oturur ve kahrolursunuz. Son bin yıllık
tarihimizin muhasebesini yaparsınız. Kimi zaman da şoke
oluverirsiniz. “Kürtler’e Vurulan Kelepçe- Şark Islahat
Planı” adlı kitabında olduğu gibi...
(Mehmet Söğüt, Özgür Politika, 12.02.2010)

Mehmet Bayrak, Kürdistan tarihini, altın arayıcısı özen ve
hırsıyla didikleyen bir araştırmacıdır. Nitekim, “Kürtlere
Vurulan Kelepçe-Şark Islahat Planı” adlı çalışmasında da;
Atatürk döneminde yürürlüğe konan, “Amentü” gibi bağlı
kalınarak bugün de sürdürülen kanlı arenanın te’dib, tenkil
ve asimilasyon belgelerini ortaya koyuyor. (...) Bayrak’ın
ayrıntılarıyla aktardığı planı özetlersek, ırkçılığın insanlığı altına almasıydı.
(Ahmet Kahraman, Öz-Po, 19.03.2011)

2010 yılı Ekim ayında gerçekleştirilen I. Uluslararası
Dersim Sempozyumunda; Kürt-Alevi araştırmalarının
büyük ismi Mehmet Bayrak’ın Türkiye gündemine
oturttuğu “1925 Şark Islahat Planı”na göndermeler, üç gün
boyunca havalarda uçuştu.
(Prof. Dr. Tayfun Atay, “Dersim’i Parantezden Çıkarmak, s.356)